Alfaloji Forum

Sitemizde şu anda bakım yapılmaktadır. Üyelik istekleri ve konular bakım sonrasında onaylanacaktır.

Espritüel Zeka Üzerine

Katılım
29 Aralık 2018
Mesajlar
30
Tepkime puanı
73
Yaş
27
Şehir
İstanbul
Espri zekice yapıldığında hem ortamdaki gerginliği alır hem de sosyal avantaj sağlar. Son yıllarda makak maymunları ile yapılan bir araştırma (makak maymunları yavrusuna ömür boyu bakan ve bu yüzden sosyal yaşantısı insana en çok benzeyen maymun türüdür) sürüdeki liderlik savaşını, grubun diğer üyelerine bedensel şakalar yapan ve komik sesler çıkaran üyenin kazanma şansının daha fazla olduğunu göstermiştir.

Espri varolan dramatik gerçeklik algısının kırılmaya uğratılarak,kişinin olaya yabancılaşıp yeni bağlantılar kurmasıyla gerçekleşir. Örneğin " Mustafa Kemal'in askerleriyiz " cümlesi son derece dramatik (dramatik : başı ve sonu olan doğrusal bir gerçeklik) bir cümle iken " Mustafa Keser'in askerleriyiz " cümlesi bu dramatik gerçeklik algısını kırmış ve mizahı yaratmıştır.
Bu dramatik akışın kırılma biçimi mizahın türünü yaratır. Üstteki örnek dilsel temelde analitik bir şakadır. Ancak Gupse Özay'ın canlandırdığı Deliha karakteri,mevcut dramatik kadın algısını karakter bazında kırarak karakter komedisini oluşturmuştur.

Henri Bergson'un belirttiği gibi bir şeyin komik olması için onun kendimiz dışında olması gerekir. Bir ara sarıklı cübbeli bir adamın motosiklet üstündeki görüntüsü dolaşıyordu. Altına da "Hızlı ve İmanlı" tarzında şeyler yazılıyordu. Şimdi babası imam olan biri bu şakaya gülebilir mi?

Şakanın bir diğer önemli unsuru da alışılmamış bağlantılar kurmaktır. Bu unsur şakanın bir zeka ve yaratıcılık ürünü olduğunun en büyük göstergesi olur. Örneğin " Dali'nin bıyıkları aksa yukarı aksa " Aslında burada komik bir şakanın teoride bütün öğeleri mevcut. Kültürel bir öğeye (türküye) ve bana göre tarihin en büyük ressamına bir gönderme var.

İşin pratiğine gelecek olursak kendinize mizah duygusu kazandırmak için olayların arasındaki alışılmadık, farklı bağlantıları bulun. Kişisel değerlere saldıran şakalardan kaçının. Entelektüel gelişiminize durmadan devam edin. Nejat Uygur, Ferhat Şensoy tiyatrolarını izleyin. Yabancı stand-up'cıları izleyin. Komik olmakla şaklaban olmanın ayırdına varın. Nerede ne zaman nasıl şakalar yapılır bunu da zamanla öğreneceksiniz...
 
Türkiye'de zekice esprilerin anlaşılma oranı %10 falan herhalde. Misal benim bulunduğum ortamda yaptığım atıfları anlayan 1 bilemedin 2 kişi. Halbuku atıf yaptığım olay o ortamda gerçekleşen bir olay. Espri zeka ister fakat bence zeka isteyen esprinin yeri Türkiye değil.
 
Türkiye'de zekice esprilerin anlaşılma oranı %10 falan herhalde. Misal benim bulunduğum ortamda yaptığım atıfları anlayan 1 bilemedin 2 kişi. Halbuku atıf yaptığım olay o ortamda gerçekleşen bir olay. Espri zeka ister fakat bence zeka isteyen esprinin yeri Türkiye değil.
Yanlış, esprinin türleri vardır. Yaptığın espriyi herkes anlamıyorsa, demek ki herkesin algısına hitap etmiyorsun.
Örnek vermem gerekirse, Derste Üniversite gençlik anılarını anlatan hoca, konuyu birden sevgiye aşka bağladı.
-Erkekler, sizi çok seven bir kadını bekleyin acele etmeyin.
-Kızlar, sizin yolunuza bakarken boynunu ağrıtan erkekleri arayın.
tarzı cümleler kurdu, daha sonra sınıfta nasıl olduysa hoca "Ben eşimden başka kimseye bakmadım" tarzı bir şey geldi.
Şimdi sınıfta sürekli Üniversitedeki kızlarla olan anılarını anlatıyordu, bende hemen atladım.
"Hocam, Vapurla Gül'ün yanına gidip matematik anlatıyordunuz?" tarzı bir cümle kurdum.
Sınıf yarıldı haliyle. Neden yarıldı? Popüler olarak hepsi konudan haberdardı, yani hepsinin algısı o yöndeydi.
Sen gidip Popüler kültürü takip eder, hafifde espri yapma sanatına çalışırsan 90%lık kısmı güldürebilirsin.

Bu konuda profesyonel değilim daha çok bilgisi olan varsa güzel bir makale yazabilir.
 
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
Üst